İSTİB Aralık Ayı Meclis Toplantısı

İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz, son dönemde açıklanan ekonomik veriler ve beklentilerin, Türkiye ekonomisinin giderek güçlendiğini, dış şoklara karşı dayanıklılığının arttığını gösterdiğini ifade etti.

Kopuz, İSTİB'in "Aralık ayı Meclis Toplantısı"nda yaptığı konuşmada, son ekonomik ve siyasi gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Rus savaş uçağının Türk hava sahasını ihlal ettiği için düşürülmesi sonrasında çıkan tartışmaların, sadece ekonomik açıdan değerlendirilmesinin hatalı bir tutum olduğunu belirten Kopuz, "Ülkemizin itibarı bizim için her şeyin üstündedir. Rus uçağının düşürülmesi, ülkemizin itibarının korunmasıdır. Kısa vadeli hesaplarla ülkelerin çıkarları korunamaz" diye konuştu.

Kopuz, Rusya'nın yaşanan olay karşısında köklü devlet geleneğine uygun olmayan bir şekilde çok hırçın davrandığını dile getirerek, bu tutumun Türkiye'ye değil Rusya’ya zarar vereceğini söyledi.

Rusya'nın, iki ülke arasındaki ticareti engellemek için çeşitli yollara başvurduğunu anımsatan Kopuz, şunları kaydetti:

"2014 yılında Rusya'ya ihracatımız 6 milyar dolar, ithalatımız ise 25 milyar dolar düzeyinde. İhracatımızın beşte biri tarım ve gıda ürünlerinden oluşuyor, yani üyelerimizi yakından ilgilendiriyor. Konu ile ilgili ekonomik kayıpların bir an önce giderilmesi için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde Rusya İletişim ve Koordinasyon Masası kurduk. Hükümetimizle iş birliği içerisinde sorunların bir an önce çözülmesi için çalışıyoruz. Üyelerimizden bu konuda sıkıntı yaşayanlar bu merkeze başvurabilir.

Ayrıca Rusya'ya ihraç ettiğimiz birçok ürün için alternatif pazar arayışları sürüyor. Şimdiden Bosna, tarım ürünlerimize talip olduğunu söyledi. Azerbaycan ile karşılıklı olarak tır ve otobüs şoförlerine yönelik bir yıllık çok girişli vize uygulaması dün itibarıyla hayata geçirildi. İnşallah Türk iş alemi bu krizden de alternatif pazarlar bularak karlı çıkacaktır."

Kopuz, Rusya'nın bu durumu kendi iç siyaseti için bir malzeme olarak kullandığı ve kendi içindeki ekonomik krizi gizlemek istediği değerlendirmesini yaptı.

Petrol fiyatlarının yedi yıl sonra ilk kez 40 doların altına indiğini anımsatan Kopuz, "Petrol fiyatlarında düşüşün sürmesi durumunda Rusya'nın yeni bir kriz dalgasıyla karşı karşıya kalması an meselesi. Türkiye için ise en önemli maliyet kalemlerinden biri olan petrolün ucuzlaması tamamen lehimize bir durum" ifadesini kullandı.

- "Moody's'in açıklamaları çelişkili"

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's’in, Türkiye'nin "Baa3" kredi notunu ve "negatif" not görünümünü koruduğunu anımsatarak, "Moody's'in değerlendirmeleri kendi içinde çelişkili. Derecelendirme kuruluşlarının ülkemiz ekonomisiyle ilgili garip kararlarına biri daha eklenmiş oldu" dedi.

Kopuz, küresel ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde de bulunarak, şunları söyledi:

"Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) mevduat faiz oranını düşürmesi, parasal genişlemeyi uzattı. Dünya ekonomisinin şu anda ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yapacağı faiz artırımı açıklamasını bekliyor. Fed, 15-16 Aralık'ta yapacağı toplantısında faizleri artırırsa, küresel ekonomik sistemde yeni bir dönem başlayacak.

Fed politika faizini yüzde 0,25'in üzerine getirmezse, ki bizim de tahminimiz bu yöndedir, gelişmekte olan piyasalar yıl sonuna sakin bir şekilde girecek. Fed yetkililerinin faiz artırım kararı alırken, ABD ekonomisinde toparlanmanın yeniden kesintiye uğramasından da korkarak, ölçülü bir faiz artış adımı atacaklarını düşünüyorum."

ECB'nin Fed'i faiz artırımına zorlamak adına, parasal genişlemeyi çok zayıf tuttuğuna işaret eden Kopuz, doların aşırı değerlenmesinin ABD dış ticaret açığını artıracağından, Fed'in 16 Aralık'ta faiz artırım kararını yeniden erteleyebileceğini dile getirdi.

Kopuz, tüm bunlara karşın son dönemde açıklanan ekonomik veriler ve beklentilerin, Türkiye ekonomisinin giderek güçlendiğini, dış şoklara karşı dayanıklılığının son derece arttığını gösterdiğini ifade etti.

- "2016’da AB Ortak Tarım Politikası üzerine odaklanacağız"

Ali Kopuz, Avrupa Birliği (AB) Ortak Tarım Politikası'yla desteklenmeyen bir tarım sektörünün Gümrük Birliği'ne dahil edilmesinin ortaya çıkaracağı sıkıntılardan bahsederek, konuyla ilgili 2016 yılında daha yoğun çalışacaklarını bildirdi.

Türkiye ile AB arasında tarımsal ürün hareketindeki artışın, Türkiye'nin gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağlığı konularındaki AB kurallarını hızlı bir şekilde uygulamasına bağlı olacağını vurgulayan Kopuz, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Avrupa çiftçisi, mazotu, bize göre yaklaşık yüzde 40 ile yüzde 60 daha ucuza kullanıyor. Diğer tarım girdilerini de çok daha ucuza temin ediyor. Hükümetimizin seçim bildirgesinde bu probleme çözüm olarak yem ve gübrede KDV'nin kaldırılması bulunuyor. Bu konu tarım sektörünün ve üreticilerin yıllardan beri en önemli taleplerinden biriydi. Biliyorsunuz tarım ve hayvancılıkta en önemli girdiler yem, gübre ve mazot maliyetleri. Mazotla ilgili belli oranda destekler yapılıyor. Bunun yanında petrol fiyatlarındaki düşüş de maliyeti azaltıcı bir etki yaptı.

Hükümetimiz kısa zaman içerisinde yem ve gübredeki KDV'yi kaldırmayı başarabilirse çiftçimizin üzerinden yüzde 15'lik bir yük kalkacak. KDV yükünün tümünün yem ve gübre üreticilerinin üzerine kalması bu girdi maliyetlerinde beklenen düşüşün gerçekleşmesine engel olabilir. Bu konuda da hükümetimizin bir çalışma yapması gerekiyor. Fakat sektör için bunların tek başına yeterli olacağını düşünmüyorum."

Kopuz, tarımsal ürünlerdeki fiyat istikrarsızlığının üreticinin cesaretini kırdığını kaydederek, "Burada yeni hükümetten beklentilerimiz tüm bunların yanında sektöre hareketlilik getirecek yeni teşviklerin bir an önce hayata geçirilmesidir. Hep birlikte bu sorunların üstesinden gelebileceğimize inanıyorum" şeklinde konuşmasını tamamladı.