“Tüm Sanayi Sektörleri Mücbir Sebep Kapsamına Alınmalı”

Armatür Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Turhan tüm sanayi sektörlerinin mücbir sebep kapsamına alınmasına gerektiğine değinirken, “Bu krizi fırsata çevirmeliyiz” dedi. İşte Turhan ile yaptığımız özel röportajımız…

Covid-19 salgınının tesisat sektörü açısından kısa ve uzun vadede etkileri sizce neler olacaktır?

Sektörümüzde, son aylarda yaşanan ani gelişmelerle olumsuz anlamda etkilenmiş ve değişmiştir. Gerek Türkiye’ de gerekse yurtdışındaki ana üretici şirketlerde ciddi duruş ya da yavaşlamalar söz konusudur. Bilindiği üzere, ülkemizde firmaların birçoğu öz kaynaklardan ziyade, yabancı kaynaklarla finanse edilmektedirler. Banka kredileri ile faaliyetlerini çok zor şartlar altında devam ettirmek zorunda kalan küçük ve orta boy işletmeler üzerinde oluşacak ilave finans yükü, söz konusu firmaları çok daha zor durumda bırakacaktır. Yaşanan olumsuz gelişmelerle; sektörümüzün ihracat gücü ve sipariş durumları riske girmektedir.

Sağlık ve hijyen konusu, armatür sektörünü yakından ilgilendiriyor, buradaki fırsatı hızlandırılmış süreçte karlılığa çevirebiliriz. Ancak ileri teknoloji kullanımı ile dizayn ve işçilik becerimiz birleştiğinde büyük bir rekabet avantajı yakalamış oluruz. Kolektif güç yaratma ve markalaşma, sektörümüz için önemli bir rekabet unsurudur. Avrupalı üreticiler markalarının ve ülkelerinin verdiği imajla ürünlerini çok daha rahat satabilmektedirler. Hem ülke hem şirketlerimizin marka bilinirliğini arttırma çalışmaları bizlere çok ciddi katkılar sağlayacaktır.

Bu dönemde sanal fuarlara da ihtiyacımız vardır diye düşünüyorum. Ve bu konu ile ilgili de çalışmalarımıza başladık. Online Ticaret Heyetleri oluşturup bu dönemde üreticimiz ve sektör paydaşlarımız için yukarı bir ivme sağlayacağımızı düşünüyorum.

Salgın sürecinde sektör için alınan önlem ve verilen destekleri yeterli buluyor musunuz? Sizce önümüzdeki dönem için yapılması gerekenler nelerdir?

Bizler sektör olarak mücbir sebep kapsamına alınmadık. Tüm sanayi sektörleri mücbir sebep kapsamına alınmalıdır diye düşünüyorum. Muhtasar, KDV, Tevkifat ve SGK Prim ödemelerinin ertelenmesi sektörler ile sınırlandırılmamalı, tüm sektörlere sağlanmalıdır. Sektörümüzün en büyük sorunlarından bir tanesini katma değerli ürün satılamaması olarak görüyorum. Çünkü kalite ve standart bakımından Avrupa’dan daha iyi ürettiğimiz ürünlerimiz olmasına rağmen bunun pazarlama anlamında satışı yapılamamaktadır. 

Kurucu Başkanı olduğum Armatür Derneği (armatür, Valf, Musluk, tesisat ekipmanları ve vana sanayicileri) altında sektörümüze ait 65 adet GİTİP kodu bulunmaktadır. Sektör olarak 3 milyar dolar civarı bir büyüklüğümüz, 1.5 milyar dolar civarı ihracat, 850 milyon dolar iç piyasa hacmimiz ve 1 milyar dolar da ithalatımız bulunmaktadır. 10.000- üzerinde çalışanımızla katma değerli ürünler üretmekteyiz. Ortalama ihracat kg satış fiyatımız 10-Dolar/kg diyebiliriz. Dünyada ise sektörün toplam büyüklüğünün 110 milyar dolar olduğu biliniyor. Dünyadaki pazar hacminden aldığımız pay  küçük bir miktar. Bu payı her geçen gün arttırmak için elimizden gelen tüm çalışmayı yapmalıyız. Sektör temsilcileri olarak da burada bizlere çok iş düşmektedir.
Sektörel sorunlarımızı ise ele alıp hepsi ile ilgili, ilgili Bakanlıklarımıza taleplerimizi ilettik.

Sektörü için yenilikçi fırsatları yakından takip eden Armatür Derneği olarak, dünyanın artık tek bir tedarikçisi olmayacağını, yeni ve alternatif üretici ülkelere hiç olmadığı kadar ihtiyacın belirdiğini düşünüyoruz. Bu şansı iyi değerlendirmeli, yol haritamızı iyi belirlemeli ve bu krizi fırsata çevirmeliyiz. 

Salgının önümüzdeki dönemde azalacağı düşünülüyor. 2020 yılının ikinci yarısında sektör için öngörüleriniz nelerdir? Salgın sürecinde dünya ile kıyasladığınızda ülkemiz tesisat sektörünün geldiği noktayı değerlendirir misiniz?

Korona virüs nedeniyle ABD ve AB ile Çin arasındaki ticaretin olumsuz etkilenmesi, Türkiye’deki bazı sektörleri olumlu etkileyeceği düşünülüyor. Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinin Çin’den mal akışını azaltması, toplam ihracatının yarısını AB ülkelerine yapan Türkiyeli ihracatçılar açısından fırsat olarak görülüyor. AB’nin bazı ürünlerde Çin’den yaptığı ithalatı Türkiye’ye kaydırması Türk şirketlerinin üretim ve ihracat performansını olumlu etkileyecek gibi duruyor.

Korona virüsünün çıkış yeri olan Çin, dünya nezdinde büyük bir imaj kaybına uğradı. Böylece diğer ülkeler için arz zincirinde yüksek düzeyde pay alma şansı doğmaktadır. Üretimi devam ettirmek ve müşterilerinin beklentilerini karşılamak isteyen firmalar, Çin’e alternatif olacak pazarlarda şansını deniyor olacaktır. Bu noktada, daha önce ucuz Çin iş gücü ve ham maddesiyle rekabet edemeyen Türkiye, Dünya için iyi bir tedarikçi alternatifi olarak göze çarpacaktır. Burada önemli olan alternatif tedarikçi olma durumumuzu ortadan kaldırmaya çalışıp, alternatif değil ana tedarikçi olmak için çabalamaktır.

Bunlarla birlikte derneğimizde, sektör sorunlarının tartışıldığı ve çözüm yollarının arandığı toplantılar yapılmakta ve derneğimize Ekonomistler misafir edilmektedir. Yaptığımız haftalık toplantılarımızda kendileri ile gündemi değerlendirip üyelerimizin bilgilendirilmesini de sağlıyoruz.

Dernek bünyemizde birçok yuvarlak masa bulunmaktadır. Bunlardan biri Sertifikalar Departmanıdır. Bu departmanımız dünyada yeni oluşacak standartlar üzerinde çalışıyor. Çünkü her şey değişecek, hijyen hiç olmadığı kadar gelecekte hayatımıza girecek. Bu yüzden gelecekte oluşacak yeni pazarlarda daha güçlü yer almamız için   sektörümüzde meydana gelecek değişimler üzerinde çalışmaktayız. Su kullanımı artıyor ve su armatür kullanımları daha da artacak ve belki gelecekte daha da akıllı hale gelecek. Artık günümüzde her şey çok hızlı değişiyor, hatta sabah uyandığımızda tüm Dünya’yı derinden değiştirecek değişimlerin içine girmiş bulunuyoruz. Tüm bunlarla ilgili analizlerimizi yapıyoruz. Piyasa Gözetim Denetim Departmanımız ile mekanizmaların; sanayicilerin, üreticilerin lehine geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapıyoruz. Yaşanan gelişmeler, çıkan genelgeler ve desteklerle ilgili sürekli olarak üye ve sektör paydaşlarımızı bilgilendiriyor ve destek olmaya çalışıyoruz.

Nihal ÖZKEN